INTRODUCTION/परिचय:
Heat stroke is a life-threatening illness characterised by an elevated core body temperature that rises above 40°C and central nervous system dysfunction that results in delirium, convulsions, or coma. Despite adequate lowering of the body
temperature and aggressive treatment, heat stroke is often fatal, and those who do survive may sustain per- manent neurologic damage.Deaths may increase with global warming and the pre- dicted worldwide increase in the frequency and inten- sity of heat waves.Research performed during the past decade has shown that heat stroke results from thermoregulatory failure coupled with an exaggerated acute-phase re- sponse and possibly with altered expression of heat- shock proteins. The ensuing multiorgan injury re- sults from a complex interplay among the cytotoxic effect of the heat and the inflammatory and coagula- tion responses of the host.
उष्माघात हा एक जीवघेणा आजार आहे ज्यामध्ये 40 डिग्री सेल्सिअस पेक्षा जास्त वाढलेले मुख्य शरीराचे तापमान आणि मध्यवर्ती मज्जासंस्थेतील बिघाड ज्यामुळे उन्माद, आक्षेप किंवा कोमा होतो. शरीराचे तापमान पुरेसे कमी करून आणि आक्रमक उपचार करूनही, उष्माघात अनेकदा प्राणघातक ठरतो आणि जे वाचतात त्यांना कायमचे न्यूरोलॉजिकल नुकसान होऊ शकते. ग्लोबल वॉर्मिंगमुळे मृत्यू वाढू शकतात आणि वारंवारता आणि तीव्रतेत जागतिक स्तरावर अंदाजित वाढ होऊ शकते. उष्णतेच्या लाटा.गेल्या दशकात केलेल्या संशोधनात असे दिसून आले आहे की उष्माघाताचा परिणाम थर्मोरेग्युलेटरी अयशस्वी होऊन अतिरंजित तीव्र-टप्प्याचा प्रतिसाद आणि शक्यतो उष्माघाताच्या प्रथिनांच्या बदललेल्या अभिव्यक्तीमुळे होतो. उष्णतेचा सायटोटॉक्सिक प्रभाव आणि यजमानाच्या दाहक आणि कोग्युलेशन प्रतिसाद यांच्यातील गुंतागुंतीच्या परस्परसंवादातून येणारी मल्टीऑर्गन इजा परिणाम होतो.
DEFINITION/व्याख्या:
“Heat stroke is defined clinically as a core body temperature that rises above 40°C and that is accompanied by hot, dry skin and central nervous system abnormalities such as delirium, convulsions, or coma.”
“उष्माघाताची व्याख्या वैद्यकीयदृष्ट्या 40 डिग्री सेल्सिअसच्या वर वाढणारे मुख्य शरीराचे तापमान म्हणून केली जाते आणि ती उष्ण, कोरडी त्वचा आणि मध्यवर्ती मज्जासंस्थेतील विकृती जसे की उन्माद, आकुंचन किंवा कोमा.”
INCIDENCE/प्रादुर्भाव:
Thirteen people died from an apparent heatstroke while attending a government award function in an open space in Navi Mumbai Sunday 16th April 2023. This is possibly the biggest-ever heatwave-related death toll from a single event in the country, and brings back the spotlight on potential risks from heatwaves, whose intensity and frequency is expected to rise because of climate change.Near about 31,000 deaths in 2017 to 2021. Globally there were 3.10 lakhs deaths in the year 2017-2021.The incidence of heat exhaustion in Saudi Arabia, in contrast, ranges from 450 to more than 1800 cases per 100,000 population. Why a mild illness develops in response to heat (as in heat exhaustion) in some people, whereas in others the condition progresses to heat stroke, is unknown.
नवी मुंबईत 16 एप्रिल 2023 रविवारी एका मोकळ्या जागेत शासकीय पुरस्कार सोहळ्यात सहभागी होत असताना उष्माघाताने 13 जणांचा मृत्यू झाला. ही देशातील एकाच घटनेतील उष्णतेच्या लाटे-संबंधित आतापर्यंतची सर्वात मोठी मृतांची संख्या आहे आणि उष्णतेच्या लाटेमुळे होणाऱ्या संभाव्य धोक्यांवर प्रकाश टाकतो, ज्याची तीव्रता आणि वारंवारता हवामान बदलामुळे वाढण्याची अपेक्षा आहे. 2017-2021 मध्ये सुमारे 31,000 मृत्यू. जागतिक स्तरावर 2017-2021 मध्ये 3.10 लाख मृत्यू झाले. सौदी अरेबियामध्ये उष्माघाताच्या घटना, याउलट, प्रति 100,000 लोकसंख्येमागे 450 ते 1800 पेक्षा जास्त प्रकरणे आहेत. काही लोकांमध्ये उष्णतेच्या प्रतिसादात (उष्णतेच्या थकव्याप्रमाणे) सौम्य आजार का विकसित होतो, तर काही लोकांमध्ये ही स्थिती उष्माघातापर्यंत का विकसित होते, हे अज्ञात आहे.
PREVENTION & MANAGEMENT OF HEAT STROKE/उष्माघाताचे प्रतिबंध आणि व्यवस्थापन:
Prevention of heatstroke is more effective than treatment and is certainly easier. In warm weather and especially during heat waves, protective steps should be taken to mitigate the risk of classic heatstroke. So there are some preventive measures for heat stroke that are discussed below.
उष्माघाताचा प्रतिबंध उपचारापेक्षा अधिक प्रभावी आहे आणि नक्कीच सोपे आहे. उष्ण हवामानात आणि विशेषत: उष्णतेच्या लाटांमध्ये, क्लासिक उष्माघाताचा धोका कमी करण्यासाठी संरक्षणात्मक पावले उचलली पाहिजेत. त्यामुळे उष्माघातासाठी काही प्रतिबंधात्मक उपाय आहेत ज्यांची खाली चर्चा केली आहे.
1. Staying in air-conditioned homes or other air-conditioned premises:
वातानुकूलित घरांमध्ये किंवा इतर वातानुकूलित आवारात राहा.
2. Schedule outdoor activities during cooler times of the day:
दिवसाच्या थंड वेळेत बाहेरच्या कामांचे वेळापत्रक/नियोजन करा:
3. Reduce their level of physical activity & Decreasing exertion:
शारीरिक हालचाली व श्रम कमी करा.
4. Drink additional water and juices:
अतिरिक्त पाणी आणि रस प्या.
5. Taking frequent cool showers:
वारंवार थंड पाण्याने अंघोळ करा.
CONCLUSION/निष्कर्ष:
The threat of heat stroke is increasing. Global warming is already causing heat waves in temperate climates. The recognition that thermoregulatory failure and impaired regulation of inflammatory and stress responses facilitate the progression from heat stress to heat stroke and contribute to the severity of tissue injury should make research in this direction a priority. Greater knowledge of the cellular and molecular responses to heat stress will help point to novel preventive measures and a new paradigm of immunomodulation. In this way, the multiorgan injury caused by heat stroke might be minimized in many patients.
उष्माघाताचा धोका वाढत आहे. ग्लोबल वॉर्मिंगमुळे आधीच समशीतोष्ण हवामानात उष्णतेच्या लाटा निर्माण होत आहेत. थर्मोरेग्युलेटरी अयशस्वी आणि दाहक आणि तणावाच्या प्रतिसादांचे अशक्त नियमन उष्णतेच्या तणावापासून उष्माघातापर्यंत प्रगती सुलभ करते आणि ऊतकांच्या दुखापतीच्या तीव्रतेमध्ये योगदान देते हे ओळखणे या दिशेने संशोधनास प्राधान्य दिले पाहिजे. उष्णतेच्या तणावासाठी सेल्युलर आणि आण्विक प्रतिसादांचे अधिक ज्ञान नवीन प्रतिबंधात्मक उपाय आणि इम्युनो-मॉड्युलेशनच्या नवीन प्रतिमानाकडे निर्देश करण्यास मदत करेल. अशाप्रकारे, अनेक रुग्णांमध्ये उष्माघातामुळे होणारी मल्टीऑर्गन इजा कमी केली जाऊ शकते.